6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Cevapları

6.sınıf Evren Yayıncılık sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 48

NE ANLATIYORLAR?

Ders kitabınızın 72. sayfasındaki metinlerle ilgili soruların cevaplarını aşağıya yazınız.

Türk tarihinde Talaş Savaş’ının oynadığı rol hakkında neler düşünüyorsunuz?

Orta Asya Çin hakimiyetine girmekten kurtuldu.
Türklerle Müslüman Arapların ilişkileri iyileşti.
Türkler büyük kitleler halinde Müslüman oldu.

Talas Savaş’ının kaybedilmesi durumunda Türk tarihinde ne gibi değişiklikler olabilirdi?

-Orta Asya’da Türk hakimiyeti kurulamayacak büyük imparatorluklar olmayacak ve bugünkü yaşadığımız yerlerde yaşayamayacaktık.

Türklerle Abbasiler arasındaki ilişkilerin çok iyi olmasının sebepleri neler olabilir?

-Abbasilerin adil olmaları ve ırkçılık yapmamaları

Türkler için yeni bir şehir kurulmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

-Türklerin tüm insanlara ve Müslümanlara önem vermeleri

6.sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 50.sayfa

ALPARSLAN

26 Ağustos Cuma günü askerlerini toplayan Alparslan, atından inerek secdeye vardı ve “Ya Rabbi! Seni kendime vekil yapıyor, azametin karşısında yüzümü yere sürüyor ve senin uğrunda savaşıyorum. Ya Rabbi! Niyetim halistir, bana yardım et,sözlerimde hilaf varsa beni kahret diye dua etti. Sonra atına binerek askerlerine döndü ve “Ey askerlerim! Eğer şehit olursam bu beyaz elbise kefenim olsun. O zaman ruhum göklere çıkacaktır. Benden sonra Melikşah’ı tahta çıkarınız ve ona bağlı kalınız. Zaferi kazanırsak istikbal bizimdir.” dedi. Bu sözler orduyu coşturdu.
Büyük şevkle ileri atıldılar. Alparslan son derece kurnazca bir harp taktiği planlamıştı. Hilal şeklinde yaydığı ordusuyla akşama kadar Malazgirt Meydanında dövüştü. Şaşkına dönen Bizans ordusu, hilalin içine düştü. İki yüz bin kişilik koca ordu perişan oldu, imparator esir edildi.

Sultan Alparslan savaştan sonra huzuruna getirilen imparatoru, hiç ümit etmediği şekilde affetti. Bizans imparatorunun harp tazminatı ödemesi, her yıl haraç vermesi ve ihtiyaç halinde Selçuklu ordusuna asker göndermesi karşılığında barış antlaşması yapıldı. Fakat Diogenes (Diyojen), İstanbul’a geri dönerken Bizans tahtının el değiştirmesi, antlaşmayı geçersiz kıldı. Alparslan da Selçuklu şehzadelerini Anadolu’yu fetihle görevlendirdi. Türkler, kısa zamanda Anadolu’ya hakim oldu.

Yukarıdaki metne dayanarak o döneme ait siyasal olaylarla ilgili neler söyleyebilirsiniz? Çıkarımlarınızı hangi cümlelerle ilişkilendiriyorsunuz?
-Yapılan savaşların dini dayanakları olduğu ve komutanlık yada liderliğin babadan oğula geçtiği bir dönem olduğudur.” Benden sonra Melikşah’ı tahta çıkarınız ve ona bağlı kalınız.” sözlerinden çıkartıyorum.
Alparslan’ın ordusuna karşı yaptığı ünlü konuşmayı liderlik açısından değerlendiriniz.
– Cesur, amacı olan ve dini dayanakları olan bir konuşma yapmıştır. Tereddüte yer olmayan bu konuşma askerleri cesaretlendirmiş ve zaferin kazanılmasında önemli bir yer tutmuştur.
Bu metinden yararlanarak o dönemdeki askeri yapıyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
– Askeri yapı yaya ve atlı olmak üzere oluşmaktadır.Karasal savaşların olduğu bu dönemde askeri taktiklerin savaşın kazanılmasında önemli bir yeri vardır.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 51. Sayfa

UNUTULMAYAN ANILAR

Ailenizden, en az yirmi yıl önce evlenmiş olan bir büyüğünüz ile sözlü tarih çalışması yapınız. Çalışma konunuz için aşağıdaki sorulardan yararlanınız. Edindiğiniz bilgileri ilgili yerlere yazınız.

Sizin gençliğinizde kız isteme nasıl olurdu?
– Aile büyükleri önceden hayırlı bir iş için gideceklerini haber verir ve uygun bir zamanda çiçek ve çikolata götürülerek Allah’ın emri Peygamberin kavli ile kız istenirdi.
Sizin gençliğinizde söz kesme nasıl olurdu?
-Aile büyükleri söz yüzüklerini takardı.Genellikle söz kesmede baklava ikram edilir, az da olsa bir takı takılırdı.
Sizin gençliğinizde nişan nasıl yapılırdı?
– Ailenin uygun görüldüğü şekilde müzikli yada mevlitli kınalar yapılırdı.Orkestra tutulur ev önünde yada salonda eğlenceler düzenlenirdi.
Sizin gençliğinizde düğün nasıl yapılırdı?
Salon tutulur yada evin önünde yapılırdı.Akşam saatlerinde başlayan düğün geç saatlerde biterdi.Gelin damat ve yakınları eğlenerek düğün törenini kutlarlardı.
Siz bir düğünde söz sahibi bir kişi olsaydınız hangi faaliyetlerin yapılmasını isterdiniz? Yazınız.
Düğünler için yaz aylarında yazlık yerlerin olmasını isterdim.İnsanların rahatsız edilmemesi için düğün salonlarının ses yalıtımlı olmasını isterdim.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 52. Sayfa

TARİHİMİZDEN

Büyük Selçuklu Devletinin kurucusu olan Tuğrul Bey ‘in, halifenin kızıyla evlenmesi dolayısıyla yapılan düğünde, Tuğrul Bey ve diğer ileri gelenler neşe içinde raks etmişlerdir. Tuğrul Bey; daha önce aralarında yapılan sözleşme gereği Abbasi halifesinin kızıyla nikah ye düğün yapmak için 1063 tarihinde Azerbaycan dan Bağdat’a hareket etti. Tuğrul Bey, ordusu ve devrin büyük adamlarıyla birlikte Bağdat’a ulaştı. 18 Şubat’ta başlayan muhteşem düğün bir hafta sürdü. Sultan, düğün esnasında ziyafetler verdi. Eğlenceler düzenleyerek değerli hediyeler dağıttı. Sultan da dahil olmak üzere bütün Selçuklu beyleri sarayın salonunda müzik seslerinin ahengine uyarak ve Türkçe şarkılar söyleyerek dans ediyor, dizlerini yere vurup kalkıyor ve eğleniyorlardı. Gelin,
altın bir tahta oturmuş idi Düğünden sonra Tuğrul Bey Bağdat’tan eşiyle birlikte ayrılarak ülkesine hareket etti. Sultan, gelinin çeyizinin nakli için yüz bin dinar göndermiştir.
Türkler, İslamiyeti kabul ettikten sonra da düğünlerdeki eğlence geleneklerini devam ettirmişlerdir. Yukarıda bunu kanıtlayan bilgiler vardır.

Yukarıda anlatılanlarla günümüz düğünlerini karşılaştırınız. Buna göre;

Hangi uygulamalar günümüzde de devam etmektedir?
-Müzikli danslar, hediyelerin verilmesi, takı merasimi,ziyafet verilmesi devam etmektedir.
Hangileri değişime uğramıştır? Bugünkü uygulama şekli nasıldır?
Ziyafetler her düğünde yoktur.Düğünler bir hafta yerine bir kaç saat sürmektedir.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 55. Sayfa

SÖZLÜĞÜM

Aşağıda verilen kavramlarla ilgili bir araştırma yapınız. Kavramların anlamlarına sözlüklerden, ansiklopedilerden veya İnternet sitelerinden ulaşabilirsiniz. Kavramlar ile ilgili aşağıda verilen çalışmayı yapınız. Daha sonra içinde, anlamını bulduğunuz kavramın da geçtiği bir paragraf oluşturunuz.
KUT

Anlamı: Ülke yönetiminin yöneticiye tanrıdan verildiğine inanılan düşünce.

Türk tarihindeki yeri ve önemi:Türklerin İslam öncesinde inandıkları düşünce.

“Kut”tan türetilmiş kelimelere örnekler: Kutsal,kutlu, kutlanmış,kutsanmış, kutlamak

Paragraf:Kut eski Türklerin inandıkları ve yöneticilerin kutsiyetini arttıran bir düşünce sistemidir.Bu sistem yöneticilerin eleştirilmesini de engellemekteydi.

ESTETİK

Anlamı: Sanatla, güzellikle ve tatla ilgilenen felsefe dalı.

Estetik değer taşıyan eser veya yapıta örnekler: Topkapı Sarayı,Yerebatan sarnıcı,Sultanahmet cami

Paragraf
Estetik hayatımızın her alanında kullanılan bir kelimedir.Estetik sadece güzellik demek değil aynı zamanda sanatsal değer taşıyandır.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 101

ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME

Bulmaca

Aşağıdaki ifadelere uygun kavramları bulunuz. İlgili numarayla gösterilen satıra yazınız.

1. Devletin yasal organları tarafından konulan ve uyulması gereken kurallar bütünü.
2. Bir asırlık süre.
3. İki veya daha çok kişinin ya da kuruluşun karşılıklı olarak anlaşmaları sonucunda gerçekleşen işlemi gösteren belge.
4. Bir ülkede hükümdarın başkanlığı altında meclis yönetimine dayanan yönetim biçimi.
5. Hak ve sorumluluklarını bilen ve kullanan kişi.
6. Demokrasinin vazgeçilmez ilkelerinden birisi.
7. Demokrasi kurallarını uygulamaya koymak.
8. Bir şeyin aslı, bir kişinin kaynak olması, yasalara veya belgelere dayanma durumu.
9. Dini kuralların etkin olduğu yönetim biçimi.
10. Demokrasinin temel ilkelerinden birisi.
11. Demokratik kurallara aykırı davranan kimse.
12. Milletin egemenliğine dayanan yönetim biçimi.
13. Lider olma durumu.
14. Yasa yapma durumu.
15. Aynı ülkede yaşayan, aynı uyrukta olan insan topluluğu.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 105

BULDUM ONU

Yeni bir yerleşim merkezi kurulmaya çalışıldığını düşününüz. Bir yanda altyapı çalışmaları yapılırken diğer yanda binalar hızla inşa ediliyor. Altyapı çalışmaları devam ederken bir yer altı şehriyle karşılaşılıyor.

Yukarıdaki metne göre sorulan cevaplayınız.

Yerleşim biriminin idari amiri olsanız ne yapardınız?

– Hemen çalışmaları durdurur ve gerekli bilim insanlarını görevlendirirdim.

Bu olayı öğrenen bir arkeolog olsanız ne yapardınız?

– Çok heyecanlanır ve tarihin aydınlanması için gerekli çalışmalara başlardım.

Bu yerleşim alanını inşa eden firma sahibi olsanız ne yapardınız?

– Devlete ve arkeologlara yardım ederdi.

Bu bölgede yaşayan duyarlı bir vatandaş neler yapabilir?

– Kazı alanlarının tahrip edilmemesi için yetkililer gelene kadar dikkat ederdim.

Etkin bir yurttaş olarak siz ne yapardınız?

– Bu konuyu takip eder ve neler olduğunu bilmek isterdim.Devletin ve çalışanların yardımına koşardım.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 106

GERÇEK HAYAT

Aşağıda verilen sosyal bilim dallan ile tablodaki cümleleri eşleştiriniz.

Çevrenizde yukarıdaki bilim dallarıyla ilgili meslek sahibi olanlar var mı? Varsa meslekleriyle toplum arasında nasıl bir ilişki olduğunu sorunuz.
– Avukat tanıdığımız var.Hukuk alanında çalışıyor ve insanların mağduriyetleri yada haklarını hukuk içinde arayarak insanlara yardım ediyor.
Siz yukarıdaki sosyal bilim dallarından hangisinde çalışmalar yapmak isterdiniz? Seçtiğiniz bilim dalında neleri hedeflerdiniz?
-Tarih alanında çalışmak isterdim.İnsanların çok eskiden beri neler yaptıklarını devletlerin ilişkilerini incelemek isterdim.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 109

HER ŞEY KONTROL ALTINDA

Yukarıdaki tablo, Türk Patent Enstitüsüne yapılan başvurularla ilgilidir. Yerli ve yabancı patent başvurularının dağılımında farklılıkların olmasını neye bağlıyorsunuz.

– Yabancı dendiği zaman dünyada bizim dışımızda kalan ülkeleri kapsadığı için sayısının fazla olması normaldir.

Yapılan icatların, buluşların TPE’de kayıt altına alınmasını nasıl açıklarsınız?

– Patent altına alınan ürünlerin başkaları tarafından kopyalanması yada fikrin çalınmasını engeller.Sahibi belli olur. ve emeklerini de teminat altına almış olur.
HAKLAR

Sınıfınıza kitap, dergi veya CD getiriniz. Getirdiğiniz ürünün üzerinde onu yasal kılan unsurları ve sahibine kazandırdığı haklan tespit ediniz. Bu tür düzenlemelerin gerekliliği üzerine düşündüklerinizi aşağıya yazınız.
– Kitapların üzerinde bandrol bulunmaktadır.Bu bandrol onun yasal olduğunu, patentli olduğunu göstermektedir.Bu şekilde insanların emek verip ortaya çıkardıkları eserlerin başkaları tarafından çalınıp emek hırsızlığının önüne geçilmektedir.Bizlerin de korsan yayınları değil orijinal olanları tercih etmemiz gerekir.

6. Sınıf Evren yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 110.

ATATÜRK VE BİLİM

Atatürk, çocukluğunda harçlığını kitaba yatırırdı. Onun kitap merakı, kendisini yetiştirmek açısından oldukça önemli rol oynamıştır. Bol bol okur, kitap yazanı,yayımlayanı takdir ederdi.

Türkiye’de kütüphaneler yaygınlaşmaya onun zamanında başlar. Milli Eğitim Bakanlığını kurduktan sonra derhal, Telif ve Tercüme Dairesini kurar. Batı ’dan ve Doğu ’dan en önemli eserler getirtilir. Tercümeler yapılır, telif eser yazanlar teşvik edilir. Atatürk pratik, basit ifadeli, parasız yayımlanması gerekli okul kitaplarından da söz etmiştir.”

Yukarıdaki metinden yola çıkarak bilim ve akılcılıkla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
– Bilim araştırmadan okumadan eğitimden geçmektedir.Bilim ancak akıl fikir ile ortaya çıkar.Tüm teknolojik gelişimlerin bilim yolu ile olduğunu unutmamak gerekir.
Siz de Atatürk’ün bilim ve akılcılığı içeren sözlerine örnekler bularak aşağıya yazınız.
Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 1
Bilim, gerçeği bilmektir.

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 2
Her işin esas hedefine kısa ve kestirme yoldan varmak arzu edilmekle beraber, yolun kabul edilebilir; mantıki ve özellikle ilmi olması şarttır.

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 3
Ben askeri deha filan bilmiyorum. Herhangi bir zorluk önünde kaldığım zaman benim yaptığım iş şudur: Vaziyeti iyice tespit etmek, sonra bu vaziyet karşısında alınacak tedbirin ne olduğuna karar vermek.

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 4
Bütün ilerlemeler, insan fikrinin eseridir. Fikri harekete getirmek birinci işimiz olmalıdır. Bir kere millet benliğine hakim olsun ve düşünebilsin, yeter! Başlangıçta hatalı düşünse de, az zaman sonra bu hatayı düzeltebilir. Fikir bir kere faaliyete başladı mı, her şey yavaş yavaş düzene girer ve düzelir.

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 5
Gözlerimizi kapayıp, yalnız yaşadığımızı varsayamayız. Ülkemizi bir çember içine alıp dünya ile ilgilenmeksizin yaşayamayız. Tersine gelişmiş,uygarlaşmış bir ulus olarak uygarlık alanının üzerinde yaşayacağız: bu yaşam ancak bilim ve fenle olur. bilim ve fen nerede ise oradan alacağız ve ulusun her bireyinin kafasına koyacağız. Bilim ve fen için bağ ve koşul yoktur. (1922; S.D. I )

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 6
Hayatta en hakiki mürşit, ilimdir.

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 7
Fikirler anlamsız, mantıksız, boş sözlerle dolu olursa, o fikirler hastalıklıdır Aynı şekilde sosyal hayat akıl ve mantıktan uzak, faydasız, zararlı ve birtakım inançlar ve geleneklerle dolu olursa felce uğrar. (1922)

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 8
Bizim akıl, mantık, zeka ile hareket etmek en belirgin özelliğimizdir. Bütün hayatımızı dolduran olaylar bu gerçeğin delilidirler. (1925)

Atatürk’ün Bilim İle İlgili Sözleri 9
İlim ve özellikle sosyal bilimler dalındaki işlerde ben emir vermem. Bu alanda isterim ki beni bilim adamları aydınlatsınlar. Onun için siz kendi ilminize, irfanınıza güveniyorsanız, bana söyleyiniz, sosyal ilimlerin güzel (yapıcı) yönlerini gösteriniz, ben takip edeyim.

6. Sınıf Evren yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 111

ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME

Bulmaca

Aşağıdaki soruların karşılığı olan kelime ve kavramlar bulmaca içinde soldan sağa, yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve çapraz yerleştirilmiştir. Bu kelime ve kavramları bulup renkli kalemle işaretleyiniz.

Bir sanayi dalı ile ilgili yapım yöntemlerini, kullanılan araç gereç ve aletleri kapsayan bilgiye ne denir?
– Teknoloji
Var olduğu bilinmeyen bir şeyin ortaya çıkarılmasına ne denir?
– Keşif
Kendini başkasının yerine koyarak onun gibi düşünmeye ne denir?
– Empati
Var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran kişiye denir?
– Kaşif
Deneye dayanan yöntemler ve gerçeklikten yararlanarak sonuç çıkarmaya çalışan düzenli bilgiye ne denir?
– Bilim
Üretilen veya yapılan şeylerin kullanılıp harcanmasına ne denir?
– Tüketim
Toplum olayları, insanın sosyal ve kültürel faaliyetleri konusunda araştırma ve inceleme yapan bilime ne denir?
– Sosyal Bilim
Bir kimsenin geçimini sağlamak için yaptığı sürekli işe ne denir?
– Meslek

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 56. Sayfa

DEVLET ADAMI

Anlamı:Devleti yöneten yada devlet yönetiminde olan kişiler.
Eski ve yeni devlet adamlarına örnekler:Eskiler;padişah, vezir,kral,yeniler;başbakan, bakan, cumhurbaşkanı
Paragraf: Eski yönetim şekillerinde tek başına kararlar veren devlet adamları varken günümüzde demokratik kararlar alınmaktadır.Meclis, parlamento gibi çoğulculuk vardır.
TÖREN
Anlamı: Bir toplumsal kümede üyelerin belli bir olayı, kişiyi ya da değeri simgeleştirmesi amacıyla düzenlenen merasimdir.

Geçmişten ve günümüzden törenlere örnekler: eski;Kılıç giyme töreni,yeni;30 Ağustos zafer bayramı

Paragraf:Eskiden de yapılan törenlerin amacı kutlamak olsa da tören anlayışlarında farklılıklar vardır.
Aşağıya, verilen kavramlardan bir tanesiyle ilgili resim çizebilir veya gazete haberi yapıştırabilirsiniz.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 20 DUYARLI VATANDAŞ Etkinlik Cevapları

DUYARLI VATANDAŞ Ders kitabının 25. sayfasındaki gazete haberini ve Canan’ın açıklamasını inceleyiniz. Gazete haberindeki etkinlikte görev aldığınızı düşününüz. Bu etkinliği Türkiye geneline yaymak için neler yapardınız?
Cevap: Belediye başkanı ile görüşmek ve bize yardımcı olmasını isterdim.Bütün arkadaşlarıma konu hakkında bilgi verirdim. Kampanya için belirleyeceğiniz slogan veya sloganları yazınız.
Cevap: Atılan her çöp aslında milli bir servettir.
Çevreye duyarlı olmak insani bir görevdir. Sizce Canan nasıl bir dilekçe yazmış olabilir? Aşağıya yazınız.
Cevap: ……BELEDİYE BAŞKANLIĞINA

Çevremizin daha temiz ve düzenli olması için çöp konteynırlarının dışarıda açıkta olması yerine yere gömülmesi ve kapağının yer hizasında olmasının daha iyi olacağını düşünmekteyim.Bu konudaki çalışmalarınızı bekliyoruz.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 60. sayfa

KAYNAKLARIMIZ

Bulunduğunuz bölgedeki yer altı ve yer üstü kaynaklarından en az üç tanesini araştırınız. Buna göre kaynağın görselini boş alana yapıştırınız ve aşağıdaki çalışmayı yapınız.

Kaynağın;

Adı: Demir

Özelliği: Yüksek ısıda şekil verilebilen ve işlenmesi kolay bir maden.

Ekonomiye katkısı: Hayatımızın her alanında kullanıldığı için ekonomiye katkısı fazla olmaktadır.
Kaynağın;

Adı: Ağaç ve ormanlar

Özelliği: Her türlü şekil verilebilen işlenmesi kolay ve ekonomik değeri yüksek.

Ekonomiye katkısı: Ormanlar ve ağaçlar yolu ile ısınma ve ev gereçleri yapılmaktadır.
Kaynağın;

Adı: Kömür

Özelliği: Isınmada kullanılan değerli bir maden.

Ekonomiye katkısı: Kış aylarında özellikle çok kullanılan ısınma için gerekli olan bu maden ekonomik olarak değerlidir.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 63. sayfa

YEDİ BÖLGEDEN YEDİ KAYNAK

Ülkemizin her bölgesinden birer önemli ekonomik kaynak bulunuz. Bu kaynakla ilgili etkinliği yapınız.

Kaynağın adı: Demir

Ülke ekonomisine katkısı:İhraç edilmekte ve iç pazarda kullanılmaktadır.

Bulunduğu bölge: Akdeniz
——————————-

Kaynağın adı: Balık

Ülke ekonomisine katkısı:Balık insan sağlığı için önemli olduğu için ihraç edilmekte ve iç pazarda tüketilmektedir.

Bulunduğu bölge: Karadeniz
———————————–

Kaynağın adı: Petrol

Ülke ekonomisine katkısı:Çıkarılan petrol ülkemizde kullanılmaktadır.

Bulunduğu bölge: Güneydoğu Anadolu
—————————————

Kaynağın adı: Lüle taşı

Ülke ekonomisine katkısı:İç ve dış pazarda süs eşyası olarak kullanılmaktadır.

Bulunduğu bölge:İç Anadolu
—————————————-

Kaynağın adı:Mermer

Ülke ekonomisine katkısı:Mermer inşaat sektöründe kullanılmakta ve ihraç edilmektedir.

Bulunduğu bölge: Ege bölgesi
—————————————–

Kaynağın adı: Bor mineralleri

Ülke ekonomisine katkısı:Bor daha çok ihraç edilmektedir.

Bulunduğu bölge: Marmara Bölgesi
—————————————

Kaynağın adı: Kaya Tuzu

Ülke ekonomisine katkısı:Tuz ülke içi ve dışında tüketilerek ekonomiye katkı sağlamaktadır.

Bulunduğu bölge: Doğu Anadolu

6. sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 65. sayfa cevapları

MEKTUBA SİZ DEVAM EDİN

Ders kitabınızın 101. sayfasında yer alan mektubun büyük bir kısmını tamamlamayı size bıraktık. Vergi ile ilgili konuyu işlemek üzere mektubu yazmaya siz devam ediniz. Mektubunu okumak isteyen bir arkadaşınız varsa sınıfta okuyabilir.
– Vergi tüm insanların bir vatandaşlık görevidir.Vergi vermek devletimizin kalkınması anlamına gelir.Vergi kaçırmak hem suç hem de devlete yapılan bir ihanettir.Herkes gelirinin bir kısmını devlete verdiği zaman devlet de bizlere yol, köprü, tünel, su, temizlik hizmetleri gibi bir çok hizmet getirmektedir.Yani bu paralar boşa gitmiyor ve bizlere geri geliyor.Her vatandaş vergi konusunda hassas davranmalıdır.

6. sınıf sosyal bilgiler çalışma kitabı 67. sayfa

ÇEVRECİLER

Sınıfınızda en az üç grup oluşturunuz. Her grup farklı bir çevre kirliliği ( su, hava, çevre kirliliği v.b) konusu üzerinde araştırma yapacaktır.Araştırma sonucundan yararlanarak bu kirliliğin nasıl önlenebileceğine ilişkin bir yazı yazınız.Yazıyı yazmadan önce grup olarak araştırma sonuçlarınızı birbirinizle paylaşınız.

Araştırma konusu: Ses kirliliği

Ses kirliliğini önlemek için ilk önce sanayi kuruluşlarının şehir dışına taşınması gerekmektedir.Araçların çıkarttığı seslerin en aza indirgenmesi için egzoz muayenesinin yapılması gerekir.Eğlence mekanlarının belli saatten sonra sesli eğlencelerini azaltması yada buraların da taşınması gerekir.

6. sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 71. sayfa

ÖRNEK İNSAN

Ders kitabının 108. sayfasındaki “Kadir Has” ile ilgili bilgilerden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Kadir Has ve ailesinin ekonomik durumlarının iyileşmesinde hangi kişisel özellikleri etkili olmuştur?

Cevap: Sabırlı, çalışkan, disiplinli ileri görüşlü oluşları.

Kadir Has’ın eğitime nasıl katkısı olmuştur?

Cevap: Okullar, üniversiteler açmış, kimsesiz ve fakir çocukları okutmuş, gelecek nesillerin en iyi şekilde yetişmesi için çalışmalar yapmış.

Kadir Has gibi ülke ekonomisine katkıda bulunanlara başka kimleri örnek verebilirsiniz?

Cevap: Sakıp Sabancı,Vehbi Koç

Kadir Has’a neden “fahri doktorluk” unvanı verilmiştir?

Cevap: Türk eğitimine yaptığı maddi ve manevi katkılardan dolayı.

Kadir Has’ın, mal varlığının bir kısmını Türk milletine bağışlamış olması, onun hangi özelliğini gösteriyor?

Cevap: Vatansever,cömert ve gelecek nesilleri düşünen.

6. Sınıf Evren yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 72. Sayfa

NE YAPMALIYIM?

Evinizin ekonomik yönetimi, bir aylık süre için size verilmiş olsun. Bu süre içerisinde evinize maddi gelir sağlamak da sizin görevleriniz arasındadır. Bir aylık süre içinde evinizi nasıl yöneteceğinizi gelir ve giderlerinizle ilgili neler yapmanız gerektiğini düşününüz. Bu görevi yerine getirirken sorumluluk bilinciyle hareket ediniz. Düşüncelerinizi tablo ya da düz yazı şeklinde ifade edebilirsiniz.
– Her şeyden önce tasarruflu davranırım.Gereksiz yanan ışıkların, gereksiz yere boşa akıtılan suların önüne geçecek önlemler alırım.Alış veriş yaparken ucuz ve taze ürünlerin olduğu yerleri tercih ederim.Giderlerimizi gelirimize göre dengelemeye çalışırım.İhtiyacımız harici harcamalardan kaçınırım.Bu şekilde dengeli harcamalar yaparak aile bütçesini yönetirim.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 15 YOL ÖLÇÜMÜ Etkinlik Cevapları

Elinizde bir yol ölçüm aleti var. Bu aleti 5NlK’ya göre değerlendireceksiniz. Değerlendirmeniz ile ilgili aşağıdaki soruların cevaplarım yazınız
Aletin adı nedir? Nivo
Alet nerede kullanılıyor? Arazi ölçümünde
Alet ne zaman kullanılıyor? Ölçüm yapmak gerektiğinde
Alet nasıl kullanılıyor? Mira ve nivo birlikte iki kişi tarafından
Alet niçin kullanılıyor? Arazideki kot farkını bulmak için.
Aleti kim kullanılıyor? Bu konuda eğitimli personel
Hayatımızda önemli bir yeri olan ulaşımın, teknolojiyle bütünleşmesini bilimsel açıdan değerlendiriniz.
Cevap: Ulaşımın rahat ve kısa sürede olması için teknolojiden faydalanılmaktadır.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 77. sayfa

DÜŞÜNÜYORUM

Aşağıda yerleşmeyi etkileyen faktörleri görüyorsunuz. Bu faktörler ile ilgili soruları cevaplayınız.

İKLİM

İnsanlar bazen yaşamaya elverişli olmayan iklim bölgelerine yerleşirler. Sizce bunun sebebi nedir?

Cevap: İnsanlar genellikle iş nedeni ile iklimi elverişli olmayan yerlere yerleşirler.

————————————————————————————————————————-

MADEN YATAKLARI

Ülkeler, sınırlan içindeki maden yataklarını istedikleri gibi işletebiliyorlar mı? Niçin?

Cevap: Hayır, gerekli teknolojilere sahip olmayan ülkeler madenleri işletemiyorlar.
————————————————————————————————————————-

TİCARET YOLLARI

Ticaret yollan, geçtikleri bölgeleri nasıl etkiler? Açıklayınız?

Cevap: Ticaret yolları geçtikleri yolları ekonomilerini güçlendirir ve buralarda nüfus yoğunluğu artar.Kültürel gelişmeler olur ve bu bölgelerin gelişmesi daha hızlı olur.

————————————————————————————————————————-

TARIM ALANLARI

Dünyanın her yerinde tarım yapılsaydı ne olurdu? Açıklayınız?

Cevap: Tarım haricinde gelişmeler olmazdı.Tarım fazlası ürünler ziyan olurdu.Ekonomik ve teknolojik gelişmeler olmazdı.

————————————————————————————————————————-

SANAYİ BÖLGESİ

Sanayide ileri seviyede olan bir ülkenin diğer ülkeler üzerinde etkisi olur mu? Niçin?

Cevap: Evet olur.Daha gelişmiş olur ve bağımsız olur.Diğer ülkeler gelişmiş ülkelere bağımlı hale gelir.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 78. sayfa

NELER ALIYORUZ, NELER SATIYORUZ?

Dış ticaretimizde önemli yer tutan ürünleri aşağıdaki ilgili kutulara yazınız.

İTHAL EDİLEN ÜRÜNLER

Cevap: Petrol, cep telefonu, teknolojik aletler, çeşitli makineler, doğalgaz, uçaklar, çeşitli makineler

İHRAÇ EDİLEN ÜRÜNLER

Cevap: Tarımsal ürünler, tekstil ürünleri, tavuk.

Yurt dışına sattığımız ürünlerle yurt dışından satın aldığımız ürünler arasındaki farklılığın nedenleri nelerdir?

Cevap: Ürün farklılıklarının nedeni; bizim teknolojimizin az gelişmiş olmasına karşın tarımsal faaliyetlerin daha yaygın olması.Bunda iklim farklılıkları ve teknoloji farklılıkları ve doğal kaynaklar neden olmaktadır.

İhraç ettiğimiz ürünler, ülkemizin hangi bölgelerinde üretilmektedir?

Cevap: Karadeniz Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi, Ege Bölgesi, Akdeniz bölgesi. Marmara bölgesi

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 79. sayfa

UZAKTAKİ YAKINLARIMIZ

Ders kitabınızın son sayfasında yer alan Türk Dünyası Haritasını açınız. Bağımsız devletler, özerk cumhuriyetler ve özerk vilayetleri haritada bulunuz.

Ders kitabınızın sonunda bu haritanın yer almasının sebebi ne olabilir?
– Türk devletlerinin nerelerde ve hangi bölgelerde yoğun olarak yaşadıkları hakkında fikir edinmek için.

Türk Cumhuriyetleriyle ortak olan kültür öğelerimize örnekler veriniz.

-Dil, gelenek görenek, yaşam ve barınma şekilleri ve bazı merasimler

Türk Cumhuriyetleriyle ilişkilerimizin gelişmesi için neler yapılabilir? Açıklayınız.

-Birbirimize olan bağları arttıracak kültürel sosyal etkinliklerin artmasını sağlamak vizeleri kaldırmak.
Atatürk’ün, ders kitabınızın 123. sayfasındaki sözleriyle ilgili bir değerlendirme yaparak vardığınız sonucu yazınız.
“Türk Cumhuriyeti’nin en esaslı ilkelerinden biri olan ‘Yurtta barış, dünyada barış.’ gayesi, insaniyetin
ve medeniyetin refah ve ilerlemesinde en esaslı etken olsa gerektir. Buna elimizden geldiği
kadar hizmet etmiş ve etmekte bulunmuş olmak, bizim için övünülecek bir harekettir.
“Devletler topluluğunda şerefli, onurlu, namuslu bir yer sahibi olmak ve mutlaka bağımsızlığına
riayet ettirmek gereklidir. Devlet için bağımsızlık kelimesinin karşılığı hayattır. Bağımsız olmayan bir
devlet gerçek anlamda bir devlet değildir.”
“Uluslararası anlaşmazlıklar, ancak iyi niyetli ve umumi menfaat adına karşılıklı fedakarlık yolu
ile halledilebilir.”
-Bağımsızlık bir devlet için her şeyden önemlidir.Barış huzurun refahın ve insanca yaşamanın en önemli faktörüdür.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 80. sayfa

KONUŞUYORUM

Dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan bir sorunla ilgili konuşma hazırlayacaksınız. Konuşmanızda yardımlaşma ve kardeşliğin eklemini vurgulayınız. Bu tip sorunlara karşı çözüm önerileri getiriniz.

Deprem: İnsanlar her zaman deprem tehlikesi ile karşı karşıyadır.Deprem için gerekli önlemlerin alınması depremin etkilerini azaltmakla beraber yeterli olmamaktadır.Depreme maruz kalan insanlar ile yardımlaşma dayanışma içinde olmak gerekir.Kardeşlik duygularının ön planda olması gerektiği durumların başında doğal afetler gelmektedir.Bizler de depreme maruz kalan insanlara yardım eli uzatmalıyız.Unutmayalım ki insanların acıları paylaşıldığı zaman azalır.

6.sınıf Sosyal Bilgiler Evren Yayınları 81. sayfa

PAKİSTAN NOTLARI

Kardeş ülke Pakistan’da yaşanan doğal afet sonrasında Türkiye, üzerine düşen görevi yapmakta gecikmedi. Aşağıdaki gazete haberlerinde bir muhabirin Pakistan notlarını görüyorsunuz. Bu gazete haberleri ile ilgili yorumlarınızı yazınız.

Yukarıdaki haberle ilgili duygu ve düşünceleriniz nelerdir?

Pakistan’da meydana gelen selin yıkımı ve zararları çok fazla olmuş, Türkiye elinden gelen yardımı yapmakta gecikmeden hemen uçaklar ile insani yardım ve temel ihtiyaç malzemeleri göndererek yaraların sarılmasına yardımcı olmuş.

Türk Kızılay’ının yaptığı faaliyetleri nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türk Kızılay’ı sadece temel ihtiyaçların değil aynı zamanda insanların sosyal ve psikolojik olarak da iyi olması için çalışmalar yapmıştır.Bu yardım ve hizmetler çok güzel ve başarılı.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 83

OLİMPİYAT KARDEŞLİĞİ

Fotoğraftaki kişiler hangi ülkelerin sporcusu olabilirler? Niçin?

Hollandalı, Amerikalı, Afrikalı.Çünkü ülkelerinin bayrak renklerini taşımaktalar ve ayrıca ten renklerinden dolayı, isimlerinden dolayı.

Siz bir yarışmacı olsaydınız olimpiyatlar sırasında kendi kültürünüzü tanıtmak için neler yapardınız? Açıklayınız.

-Kırmızı beyaz renklerde forma giyerdim ülkemin adını ve kültürünü tanıtmak için.

Sportif faaliyetlerin toplumlar için önemi neler olabilir? Açıklayınız.

– Toplumların ülkelerin tanıtımına katkı yapmaktadır.İnsanlar bu ülkeleri merak edip turist olarak ülkemize gelebilir.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 84

ULUSLARARASI HEDİYELİK EŞYA FUARLARI

Ankara’da, Atatürk Kültür Merkezinde her yıl Uluslararası Hediyelik Eşya Fuarı düzenlenir. Farklı ülkelerden, farklı kültürleri yansıtan ürünler alıcılara sunulur.

Fotoğraflardakileri benzeyen eşyalardan evinizde de var mı? Varsa hangi ülkelere ait olduğunu yazınız.

– Vazolar var.Türkiye yani kendi ülkemize ait.

Bu tür fuarları gezen insanların beklentileri neler olabilir?

– Değişik farklı ve güzel eşyaları görmek ve almak.

Dünyadaki kültür, sanat, fuar ve spor etkinliklerine yönelik organizasyonlara örnekler veriniz.
– Avrupa futbol şampiyonası, kış olimpiyatları, teknolojik fuarlar, uluslararası film festivalleri.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı 85. sayfa

ÜNİTE SONU DEĞERLENDİRME

Bulmaca

Aşağıdaki soruların karşılığı olan kelime ve kavramlar bulmaca içinde soldan sağa,yukarıdan aşağıya ve çapraz yerleştirilmiştir. Bu kelime ve kavranılan bulup renkli kalemle işaretleyiniz.

Bir şeyi anlayışla karşılama durumuna ne denir?

Cevap: Hoşgörü

Çeşitli doğa olaylarının sebep olduğu yıkıma ne denir?

Cevap: Afet

Bir şeyin yakınma ne denir?

Cevap: Çevre

Kendine has bir özelliği olan zaman parçasına ne denir?

Cevap: Çağ

Karşılıklı olarak haber alıp verme işine ne denir?

Cevap: Haberleşme

Bir ülkenin ürettiği mallan, başka bir ülkeye veya ülkelere satmasına ne denir?

Cevap: İhracat

Bir ülkeye başka bir ülkeden mal getirme ya da satın alma durumuna ne denir?

Cevap: İthalat

Bir ülkede, bir bölgede, bir evde belirli bir anda yaşayanların oluşturduğu toplam sayıya ne denir?

Cevap: Nüfus

Bir işte, bir kimseye düşen göreve ne denir?

Cevap: Rol

6. sınıf sosyal bilgiler çalışma kitabı 86. sayfa Evren yayınları

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM
Bu form kendinizi değerlendirmeniz için hazırlanmıştır. Çalışmalarınızı en doğru
yansıtan seçeneğe “xˮ işareti koyunuz.

Değerlendirme sonunda varsa “Bazenˮ ya da “Hiçbir zamanˮ kutusunu işaretlediğiniz konulara tekrar çalışarak daha başarılı olabilirsiniz.
Ünitede öğrendiklerinizi içeren kısa bir yazı yazınız.
– Dünyanın çeşitli yerlerindeki insan faaliyetlerini öğrendim.İnsanların yardımlaşması gerektiğini özellikle doğal afet gibi durumlarda mutlaka insanlara yardım eli uzatılması gerektiğini,insanların sosyal kültürel etkinliklerinin önemini,öğrendim.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 88. sayfa

OKUL MECLİSLERİ

“Demokrasi Eğitimi ve Okul Meclisleri Projesiˮnin amaçlarını okuyunuz.
Projenin başlangıçta çocuklarımıza, daha sonra da demokratik hayatımıza kazandıracağı dört temel amaç belirlenmiştir. Bunlar;

Yerleşik bir demokrasi kültürü ve bilincinin oluşturulması,

Hoşgörülü, farklılıklara rağmen huzur ve barış içerisinde bir arada yaşayabilecek, düşünen, sorgulayan bireylerin; Büyük Atatürk’ün “fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür” olarak nitelediği cumhuriyet vatandaşlarının yetiştirilmesi, Kendi kültürünü özümsemiş, ayakları kendi ülkesinin toprağına basan ancak dünyaya ve global değerlere açık nesillerin yetiştirilmesi, Seçme, seçilme ve oy kullanma kültürünün kazandırılmasıdır.

Aşağıdaki sorulan cevaplayınız.
Okulunuzda demokrasi kültürü ve bilincinin oluşturulması için neler yapılmaktadır?

Cevap: Sınıf Başkanı seçimi yapılmaktadır,Kulüp Başkanları seçilmektedir, çoğunluğun istediği gereksinimler karşılanmaktadır.

Projenin amaçları içerisinde demokrasinin temel ilkelerinden hangileri görülmektedir?

Cevap: Özgür irade ile oy kullanma hakkı.

Bu proje sayesinde bir öğrenci, hangi demokratik kazanından elde edebilir?

Cevap:

– Seçim sandığı ile tanışır.
– Çoğunluğun istediği kişi başkan olur.
– İnsanlar kendi yöneticilerini seçer.

6. sınıf Sosyal Bilgiler çalışma kitabı 89. sayfa

YÖNETİMLER

Aşağıda çeşitli yönetimlerin karışık olarak verilen özelliklerini okuyunuz. Bu özellikleri yönetim biçimleriyle eşleştirmek için ✓ işareti koyunuz.

Yukarıdaki maddelerden oluşan bir paragraf yazınız.
– Demokrasinin en iyi temsil edildiği yönetim şekli cumhuriyettir.İnsanların temel hak ve özgürlükleri ancak cumhuriyet rejimi ile el edilmektedir.Diğer yönetim şekillerinde insanlar mutlu olamaz ve haklarını aramakta sıkıntılar yaşarlar.

6. sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler çalışma kitabı sayfa 90

MUHALEFET

“Sınıf arkadaşlarımızdan Kerem, başkanımızın her hareketini sürekli izliyor. Onun yanlış davranışlarda bulunmasını bekliyor. Başkanımız bilerek ya da bilmeyerek bir hata yaptığı zaman onu acımasızca eleştiriyor. Böyle durumlarda başkanın hemen görevini bırakmasını istiyor.

Başkanımız, onun bu davranıştan karşısında zor durumlarda kalıyor. Buna rağmen kendisini savunmaktan başka bir girişimde bulunmuyor.

Aşağıdaki sorulan metne göre cevaplayınız.

Sizce Kerem’in davranışı doğru mu? Sınıftaki öğrencilerin yararı için Kerem başkana nasıl yardımcı olmalıdır?

– Kerem’in davranışı yanlış.Kerem sınıfın düzgün yönetilmesi için açık aramak yerine katkıda bulunması gerekir.Gerekli yerde başkanı uyarması ve hatalı olduğunu anımsatması başkanın daha güzel sınıf yönetmesini sağlayacaktır.
Bu olay, aşağıdaki yönetim biçimlerinde nasıl sonuçlanır? Açıklayınız.

– Cumhuriyet yönetiminde bu olay —- Normal karşılanır.Herkesin eleştirme hakkı vardır.
– Monarşi yönetiminde bu olay —-Eleştiren cezalandırılır.
– Teokrasi yönetiminde bu olay —- Dini kurallara göre cezalandırılır.
– Oligarşi yönetiminde bu olay—- Eleştiren cezalandırılır.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 91

TARİHTE DEMOKRASİ

Ders kitabınızın 139-141. sayfalarındaki grupların demokrasinin gelişimi ile ilgili hazırladıkları çalışmaları ve kronolojiyi inceleyiniz. Buna göre aşağıdaki tabloyu tamamlayınız.
Demokratik Gelişme Tarih
12 Levha Kanunları ile Roma’da demokratik uygulamaya geçildi. -M.Ö. 367
Büyük Özgürlük Fermanı olan Magna Carta Libertatum -12 Haziran 1215
İngiltere Haklar Bildirgesi imzalandı. -1689
Fransız ihtilali -1789
Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi ilan edildi. -1776
1. Meclis açıldı. Egemenlik kayıtsız şartsız millete verildi. -23 Nisan 1920
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi -1948
Berlin Duvarı yıkıldı. -1989

İnsanların tarih boyunca demokrasi için sürekli mücadele etmelerinin sebebi sizce ne olabilir? Açıklayınız.
-Demokrasi insanların temel hak ve özgürlükleri için gereklidir.İnsanlar tarih boyunca daha iyi yaşamak ve insanca haklara erişmek için mücadele etmişlerdir.

6. Sınıf Evren yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 92. Sayfa

TÜRKİYE’DE DEMOKRASİ

Büyük Millet Meclisinin açılışından günümüze kadar demokratik yönetim anlayışındaki gelişmelerin bir kronolojisini yapınız.

1. Meclis açıldı.
23 Nisan 1920
1921 Anayasası kabul edildi.
20 Ocak 1921
TBMM seçimleri yapıldı.
11 Ağustos 1923
24 Anayasası kabul edildi.
20 Nisan 1924
Çok partili hayata geçildi.
1946
61 Anayasası kabul edildi.
9 Temmuz 1961
1982 Anayasası kabul edildi.
18 Ekim 1982

Hangi gelişmeyi daha önemli buluyorsunuz? Neden?

TBMM’nin açılmasını önemli buluyorum.Çünkü meclisin açılması demokrasiye geçişin temelini oluşturmaktadır.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 93

HAYATIMDA DEMOKRASİ

Hayatınızda yaşadığınız olaylardan, demokrasinin ilkelerine uygun üç tanesini aşağıya yazınız. Hangi açıdan demokratik bir uygulama olduğunu belirtiniz.
1. Okulda; okul aile birliği seçilirken seçimleri izledim.Herkes istediği adaya oy vererek en çok oyu alan okul aile birliği başkanı seçildi.
2. Kızılay kolu başkanlığı için adaylar vardı.Kimin başkan olacağı konusunda sınıfta oylama yapıldı ve en çok oyu alan Kızılay kolu başkanı oldu.
3. Arkadaşlar pikniğe yada sinemaya gidelim dediler.Aramızda oylama yaptık ve en çok oyu sinema aldığı için sinemaya gittik.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 94

ANAYASADAN

Anayasa’nın 12 ve 14. maddesini aşağıya yazınız. Bu maddeler ile ilgili soruları cevaplayınız.

MADDE 12. – Herkes, kişiliğine bağlı, dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve hürriyetlere sahiptir.

Temel hak ve hürriyetler, kişinin topluma, ailesine ve diğer kişilere karşı ödev ve sorumluluklarını da ihtiva eder.

MADDE 14. –Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbiri, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve laik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz.

Anayasa hükümlerinden hiçbiri, Devlete veya kişilere, Anayasayla tanınan temel hak ve hürriyetlerin yok edilmesini veya Anayasada belirtilenden daha geniş şekilde sınırlandırılmasını amaçlayan bir faaliyette bulunmayı mümkün kılacak şekilde yorumlanamaz.

Anayasa’mız neden bazı haklarda sınırlamalar getirmiştir?
Çünkü insanların hakları başkalarının hak ve özgürlükleri sınırında bitmektedir.Yani hiç bir şey sınırsız değildir.Vatan ve millet söz konusu olduğu zaman sınırlamalar getirilebilir.
Kamu güvenliği ve sağlığı söz konusu olduğunda haklar konusunda bir sınırlama getirilebilir mi? Kısa bir açıklama yapınız.
-Evet getirilebilir.Çünkü devletin ve milletin güvenliği ve sağlığı devletin güvencesi altındadır.Örneğin toplu hastalıklarda develet bazı tedbirleri almakla yükümlüdür.

6. sınıf Evren yayınları sosyal bilgiler çalışma kitabı sayfa 95

BİR DÜŞÜM VAR

“Bir düşüm var…”

“Kalabalık ‘anlat, anlat’ diye bağırıyordu. Martin onlara, herkesin, derisinin rengine bakılmaksızın eşit olacağı, aynı sofrada yemek yiyeceği ve aynı şarkıları söyleyeceği bir topluma ilişkin düşünü anlattı. ”Martin Luther’ in düşü ne olabilir? Yazınız.

Martin Luther’in düşü insanların eşit olması, din dil ırk renk ayrımı yapılmaksızın herkesin aynı olması gerektiğidir.Martin’in düşü insanların sınıf ayrımı olmadan hep beraber yaşamalarıdır.
Bir topluluğa demokratik yönetimlerdeki temel hak ve özgürlükler ile ilgili olarak siz neler söylemek isterdiniz?
Hepimiz insanız ve insanca yaşamak zorundayız.Bunun için kavgaları savaşları bir kenara bırakmak ve insan onuruna uygun şekilde yaşamalıyız.Bunun için elimizden gelen her şeyi yapmak zorundayız.Birbirimizin haklarına riayet etmeliyiz.Kimse kimseden üstün değildir.Yardımlaşma dayanışma içinde yaşarsak dünya daha yaşanır bir yer olur.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 96. Sayfa

EN ÇOK SEVDİĞİM ÜNLÜ

Sevdiğiniz ünlü bir kişi düşününüz.

Sevdiğiniz bu ünlü kişinin adı soyadı nedir?

Lionel Messi

Bu kişinin bir görselini yandaki alana yapıştırınız.

Bu kişiyi neden çok sevdiğinizi yazınız.

Çok güzel futbol oynadığı için.

Bu kişinin hangi özelliklerini beğendiğiniz onu ne zamandır izlediğinizi ya da tanıdığınızı yazınız.

Futbolu çok güzel oynamasından dolayı seviyorum.2 senedir izliyor ve tanıyorum.

Sınıfta bu kişiyi başka sevenlerin olup olmadığını araştırınız.

Sınıfımda futbolla ilgilenen herkes seviyor.

Bu kişiyi sevmeyenlere ve tanımayanlara sevdirmek tanıtmak için yapacağınız çalışmayı yazınız.

Bu kişinin gollerini izletirim.

Arkadaşlarınıza bu ünlü kişiyi anlatırken düşüncelerinizi rahat ve özgür bir şekilde ifade edebiliyor musunuz?

Evet

Arkadaşlarınız sizin düşüncelerinizi nasıl karşılıyor?

Bazıları benim gibi düşünüyor bazıları çok abarttığımı düşünüyor.

Arkadaşlarınızı bu ünlü kişiyi sevmeleri konusunda zorluyor musunuz?

Hayır

Bu çalışmayı yaparken bazı şeyleri yazmakta tereddüt ettiniz mi? Niçin?

Hayır

6. sınıf sosyal bilgiler çalışma kitabı 97. sayfa

HABER

Gazetelerden ve televizyon kanallarından insan haklarının ihlal edildiğine ilişkin haberleri takip ediniz. Boş bırakılan yere haberi yapıştırınız ya da yazınız. Haber ile ilgili sorulan cevaplayınız.

Doğuda okula gönderilmeyen kız çocukları okula gitmek istediklerini muhabirimiz Metin Aslan’a bildirdiler.Kız çocukları okumak istediklerini ve meslek sahibi olmak istediklerini söylediler.Fakat babalarının okula gitmelerine engel olduklarını söylediler.

Haberde hangi temel hak ve özgürlükler ihlal edilmiştir?

Okuma hakkı

Bu haklar kimler tarafından ihlal edilmiştir?

Kız çocuklarının babaları tarafından

Bu kişiler sizce nasıl bir ceza almalıdır?

Bir defaya mahsus affedilmeli ve bilinçlendirilmelidir.

Bu tür sorunların yaşanmaması için neler yapılmalıdır?

İnsanların bilinçlenmesi ve eğitime destek vermesi gerekir.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 98. sayfa

BİZİ KORUYANLAR

Tarihsel süreç içerisinde insan haklan ve demokrasi ile ilgili yapılan yasalar, bildirgeler, sözleşmeler ve Veda Hutbesi ile ilgili ayrıntılı bilgi toplayınız.

Bu belgeler ile ilgili sorulan soruları cevaplayınız.

Belgeler arasındaki benzerlik ve farklılıkları aşağıya yazınız.

Benzerlikler: İnsan hakları beyannameleri ile Veda hutbesinde insanların can mal güvenliği eşitlik adalet gibi kavramlar ele alınmaktadır.
Farklılıklar:İnsan hakları beyannamelerinde daha detaylı bilgiler verilirken Veda hutbesinde temel konular ele alınmıştır.Veda hutbesi dini kaynaklıdır.
Hangi belge sizce daha demokratiktir? Neden?
Her ikisi de demokratik olmakla beraber aynı konuları ele almışlar ancak kanunlar detayları da kapsamaktadır.
İnsan Haklan Evrensel Bildirgesi’nin en önemli özelliği nedir?
İnsan hakları ile ilgili en kapsamlı ve geniş ilk çalışma olması.
İnsan haklan ile ilgili gelişmelerdeki tarihlerin birbirlerine yakınlıkları ve uzaklıkları ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?
İnsanların ihtiyaç duyduğu alanlarda yasaların çıkması ve eksikliklerin giderilmesi tarihler arasındaki farkı ortaya koymaktadır.
Özgürlükler hangi durumlarda sınırlandırılabilir?
Sağlık güvenlik olağan üstü durumlarda.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 99

12. RÖPORTAJ

Çevrenizde sosyal alanda aktif olarak çalışan bir kadın ile görüşme yapınız.Bu görüşmenizde aşağıdaki soruları sorunuz.Aldığınız cevapları ilgili yerlere yazınız.
Yapmış olduğunuz çalışma hakkında bilgi veriniz.
Bankada çalışan bir kadın ile röportaj yaptım.kendisi bankada memur olarak çalışmaktadır.
Bulunduğunuz konumdan memnun musunuz? Neden?
Evet memnunun.Ülke şartlarına göre güzel bir işim var.
Almış olduğunuz eğitimi yeterli görüyor musunuz?
Aldığım eğitim yaptığım iş için yeterli olsa bile kendimi daha da geliştirmek için eğitim almak isterim.
Toplumumuzda kadınların konumlarını değerlendiriniz.
Toplumuzda kadınlara verilen önem ve değer her geçen gün artmaktadır.Bu da kadınları toplumda daha da güçlü hale getirmektedir.Henüz yeterli seviyede olmasa bile zamanla bu durum daha da gelişecektir.
Kadınların konumlarını daha da güçlendirmek için neler yapılmalıdır?
Eğitime önem vermeli, gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerekir.
Günümüz kadınlarına, daha iyi bir konuma ulaşmaları için neler söyleyebilirsiniz?
Kendinize güvenin ve mutlaka eğitiminize önem verin.

6. Sınıf Evren yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı 100. Sayfa

13. MECLİSTE KADIN HAKLARI
Aşağıdaki haberi okuyunuz ve ilgili soruları cevaplayınız.
Adını Atatürk’ün yakın çalışma arkadaşlarından Tunalı Hilmi Bey’den alan cadde tarihi misyonunu da üzerinde taşıyor.Yıl 1923…Nisan ayı… Ankara meclis duvarlarının ardında var gücüyle çalışmaya devam ediyor. Ve meclisin yenilenmesi için karar veriliyor. Millet Meclisinde kadın haklarından ilk kez o günlerde söz edilmeye başlanıyor. Yeni Seçim Kanunu hazırlanıyor. Fakat aynı Meşrutiyet Dönemi’nde olduğu gibi her 20 bin erkek nüfus için bir milletvekili seçilmesi uygun görülüyor. Bu duruma tek bir itiraz yükseliyor; Bolu Mebusu Tunalı Hilmi Bey “Seçmek ve seçilmek hakkını vermiyorsunuz, fakat kadınları saymıyorsunuz da…ˮ deyince fısıldaşmalar uğultuya dönüşüyor. “Arkadaşlar mübarek savaşımızın bu millete
bıraktığı analar bugün erkeklerden fazladır. Ayaklarınızı vurmayınız, beyefendiler, benim mukaddes analarımın, bacılarımın başına vuruyorsunuz ayağınızı…ˮ deyince oturuma ara veriliyor. Tunalı Hilmi Bey’in adını alan cadde; yaklaşık 10 yıl sonra 5 Aralık 1934 tarihinde seçilme hakkına sahip olan kadınların bugün her fırsatta uğradıkları ve
vazgeçemedikleri bir mekan halini aldı…
Tunalı Hilmi Bey kimdir?
– Atatürk’ün yakın çalışma arkadaşı.

Tunalı Hilmi Bey’in adı neden bir caddeye isim olarak verilmiştir?
Kadın hakları konusunda verdiği mücadeleden dolayı.
Tunalı Hilmi Bey hangi konuyu gündeme getirmiştir? Niçin?
Kadınların seçme ve seçilme hakları konusunu.
Konu ne zaman gündeme gelmiştir?
1923 yılı nisan ayında

Tepkiler nasıl olmuştur?
Mecliste fısıldaşmalar,uğultu olmuş bu durum diğerlerinin pek hoşuna gitmemiş ve tepki olarak ayaklarını yerlere vurmuşlar.

6. Sınıf Evren Yayınları Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 107

DERGİLERLE BAŞ BAŞA

Bilim ve Çocuk dergisinden veya bilim ve teknolojiyle ilgili diğer dergilerden bir tane edininiz. Daha sonra aşağıdaki çalışmayı tamamlayınız.

Derginin ismi: Bilim ve Teknik

Ait olduğu ay/yıl: Şubat 2017

Sayı: 591

Dergide en çok ilgimi çeken yazının başlığı: Robotlar ve yapay zeka

Bu yazının özeti

Sizler sabahtan akşama kadar çalışıp eve ekmek götürme telaşındayken, bir yerlerde yapay zeka yaptığınız işin inceliklerini öğrenmekle meşgul. Hazır olduklarında şu an yaptığınız işi sizden çok daha iyi ve hızlı yapabildikleri iddiasıyla karşınıza dikilecekler.

Bazıları bunun bir felaket senaryosunun başlangıcı olduğu görüşünde, bazıları ise insanlığı daha güzel bir geleceğe taşıyacağını düşünüyor.

Bu dergide hangi konuyla ilgili bir yazı görmek isterdiniz?
Mısır Piramitlerinin gizemini açıklayan bilimsel bir yazı.

Aşağıda öyle bir teknolojik üründen bahsedin ki hem bu dergide yayımlansın hem de başkaları sizin ürününüzü geliştirebilsin.

Mouselerden kopyalama yapıldığı zaman bu mousenin başka bilgisayarda yapıştırma özelliği olmasını isterdim ve yayınlanmasını isterdi.

6. Sınıf Sosyal Bilgiler Çalışma Kitabı Sayfa 11 5N1K Etkinlik Cevapları

Basılı ve görsel kaynakları kullanırken ve değerlendirirken 5N1K formülü uygulanabilir.
Buna göre ders kitabının 12 ve 13. sayfalarındaki Elif̓in yaşadığı olayla ilgili aşağıdaki soruların cevaplarını yazınız.
Cevap:
Olay nedir?
Trafik kazası sonucu körü trafiğinin kapanması.
Olay nerede olmuştur?
Gazi köprüsünde
Olay ne zaman olmuştur?
Dün gece
Olay nasıl olmuştur?
Otobüs köprüye sıkışmış.
Olay niçin olmuştur?
Dikkatsizlik sonucu
Olayda kimler vardır?
Ahmet, Salih, Elif, Servis Görevlisi
3. KROKİ
Olaydan insanların nasıl etkilendiğini krokinin altına yazınız.
Kaza yapan insanlar sağlıklarından oldular.Trafikte olan insanlar okula işe geç kaldılar,trafik polislerinin işleri güçleşti.

Bir önceki yazımız olan Monarşilerde demokrasinin temel ilkelerinden hangileri yer almaz? başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.