5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Sayfa 65 (1. Kitap) MEB Yayınları
Yaşadığınız ile ait eski ve yeni resim, gazete, hava fotoğraflarından aşağıda verilen unsurları inceleyiniz. Yaptığınız incelemeler ve aile büyüklerinizden edindiğiniz bilgiler doğrultusunda ilinizde yaşanan değişimin aşağıdaki unsurlara etkisini sınıfta tartışınız ve örnekler yazınız.
Cevap:
Su Kaynakları:
Küresel ısınma ve nüfus artışı nedeni ile su kaynaklarında azalmalar oldu.
Bitki Örtüsü:
Ankara bozkır bitki örtüsüne sahipken, ormanlandırma çalışmaları ile ormanlar fazlalaşmıştır.
Arazi Kullanımı:
Şehir merkezinde boş arazilerin kalmaması, nüfus artışı nedeni ile şehir dışa doğru genişlemektedir.
Yerleşim Alanları:
Yerleşim alanları her geçen gün artmaktadır. İnsanlar daha çok yüksek apartman tarzı evlerde oturmaktadır. Yerleşim alanı şehir merkezinde azaldığı için şehir dışa doğru genişlemektedir.
Ulaşım Sistemleri:
Her türlü ulaşım Ankara’da mevcuttur. Şehir içi metro, tramvay, otobüs, minibüs ve taksiler çalışırken, şehirler arası kara yolu, tren yolu ve hava yolu mevcuttur.
Nüfus:
Ankara, başkent olması nedeni ile sürekli göç almakta ve nüfusu artmaktadır. Yaklaşık 6 milyon insan yaşamaktadır.
5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Sayfa 66 (1. Kitap) MEB Yayınları
Aşağıdaki haberleri okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
Toz fırtınalarının en önemli nedeni bitki örtüsünün tahrip olması
“… İstanbul Üniversitesinden yapılan açıklamada özellikle ülkemizin iç kesimleri ve güneydoğusunda bitki örtüsünün tahrip edilmesiyle erozyonun arttığına, bunun sonucunda da toz fırtınalarının yaşandığına dikkat çekildi. Açıklamada toz fırtınalarının günlük yaşamı olumsuz etkilediği, sağlık sorunlarını tetiklediği ve tarım alanlarına zarar verdiği belirtildi…”
Kuruyan sulak alanlar Türkiye’nin su varlığını ve su canlılarını tehdit ediyor
“… Uzmanlar, geçtiğimiz yüzyılda Türkiye’nin sulak alanlarının yüzde kırkını kaybettiğini, bu durumun su canlılığı çeşitliliğini azalttığını dile getirdi. Sulak alanların azalmasının aynı zamanda tarımı ve içme suyu imkânlarını da olumsuz etkilediği ifade edildi. Uzmanlar, ayrıca su kaynaklarımızın kirlilik tehdidi ile karşı karşıya olduğu konusunda uyarılarda bulundu…”
Bitki örtüsü ve su kaynaklarında yaşanan değişim ülkemizi nasıl etkilemiştir? Yaşadığınız ilde bitki örtüsü ve su kaynaklarında yaşanan değişimin ne gibi etkileri vardır? Örnekler veriniz.
Cevap:Bitki örtüsü ve su kaynaklarındaki tahrip edilmesi, erozyonun artmasına ve toz fırtınalarına yol açmıştır. Tarımı olumsuz etkilemiş, sulak alanların azalmasına, içme suyu imkanlarının azalmasına neden olmuştur.
Ankara’ da sık sık su kesintileri olmasına neden olmaktadır. İnsanlar çeşmelerden içme suyu kullanamıyor ve marketlerden satın alıyorlar. Yediğimiz taze sebze ve meyveler başka yerlerden ilimize getiriliyor ve tüketiliyor.
Doğal ve beşerî çevrenin korunmasında ve sürdürülebilir çevre bilincinin oluşmasında sizlere ne gibi görevler düşmektedir? Tartışınız.
Cevap:Her şeyden önce çevremizi temiz tutmalıyız. Tarihi eserlere sahip çıkmalı, onları korumalıyız. Koruma bilinci oluşturmalıyız. Bunların, bizden sonraki nesillere de kalacağını düşünerek hareket etmeliyiz. Tasarruf etmeli enerji kaynaklarını ve sularımızı bilinçli kullanmalıyız. Geri dönüşüme daha fazla önem vermeliyiz.
5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Sayfa 67 (1. Kitap) MEB Yayınları
ETKİNLİK
Adı: Yaşadığım İldeki Değişim
Amacı: Yaşadığınız ildeki doğal ve beşerî çevrede meydana gelen
değişimin etkilerini sorgulama
Beceri: Değişim ve sürekliliği algılama Süre: 2 ders saati
Öğretmeniniz rehberliğinde altı grup oluşturunuz.
Her grup için bir şapka rengi belirleyiniz.
Grubunuzdan birini sözcü olarak seçiniz.
Altı şapka düşünme tekniğinde her rengin farklı bir düşünceyi temsil ettiğini unutmayınız.
Grubunuz hangi renk şapkayı temsil ediyorsa o rengin temsil ettiği düşünceyi dikkate alınız.
Öğretmeninizin “Yaşadığınız ildeki doğal ve beşerî çevrede meydana gelen değişimin ilinize etkileri neler olabilir?” sorusunun cevabını tartışınız.
Grubunuzun ortak düşüncesini grup sözcünüz ile açıklayınız.
Cevap:Ankara’da yaşayanlar olarak sarı şapkayı tercih ettik. Bundaki amacımız olaylara, karamsar değil, faydalı ve olumlu açıdan bakabilmektir. İlimizde meydana gelen doğal ve beşeri değişimlerin bir çok faydaları vardır. Nüfusun artması ile ulaşımın daha kolay ve çeşitli hale gelmesini sağladı. Sağlık hizmetleri arttı. Turizm konusunda gelişmeler yaşandı. Hayatımız daha konforlu hale geldi.
5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Sayfa 68 (1. Kitap) MEB Yayınları
Aşağıdaki haberi okuyunuz, görseli inceleyiniz ve soruları cevaplayınız.
Yusufeli Barajı nedeniyle yerleşim yerleri değişen köylüler yeni yuvalarına alıştı
“… Artvin’in Yusufeli ilçesinde Çoruh Nehri üzerine Yusufeli Barajı’nın inşa edilmesiyle Yeniköy, Tekkale, Irmakyanı, Çeltikdüzü, Çevreli, İşhan ve Meşecik köyleri sular altında kalmıştı. Bu köylerin sakinleri, yaklaşık bir yıl önce taşındıkları yeni yerleşim yerlerindeki hayatlarına alıştı. Modern villa şeklinde inşa edilen yeni evler, eski yerleşim yerlerini geride bırakırken hüzünlenen köy sakinlerini mutlu etti. Yeni yapılan yedi köyde toplamda beş yüz yedi konutun yanı sıra bazı iş yerleri, oyun parkları ve sosyal yaşam alanları da yer aldı….”
Cevap: Enerji ve su ihtiyacını karşılamak, su baskınlarını önlemek.
Yusufeli Barajı’nın yapılması ile doğal ve beşerî çevre unsurlarından hangilerinde değişim yaşanmıştır? Yazınız.
Cevap:Yerleşim alanları inşa edilmiştir. Köy daha modern ve imkanları geniş hale gelmiştir. Doğal çevrede, eski köy sular altında kalmıştır. Bitki örtüsü ve tarım alanları değişmiştir.
Barajın yapımı doğal ve beşerî çevre unsurlarından su kaynakları, bitki örtüsü, yerleşim alanları ve nüfusu nasıl etkilemiş olabilir? Yazınız.
Cevap: Nüfusun artmasına neden olmuş, su kaynakları artmış, tarım alanları daha verimli hale gelmiştir. Bitki örtüsü daha yeşil ve verimli hale gelmiştir.
Barajın yapılmasının Artvin’e olumlu ve olumsuz etkileri neler olabilir? Tartışınız.
Cevap:
Enerji üretimi artmış, su kaynakları artmış, tarım alanları daha verimli hale gelmiş, bitki örtüsünde gelişmeler yaşanmıştır. Köy halkı daha konforlu evlerde yaşamaya başlamışlar ve imkanları artmıştır.
Eski köyün sular altında kalması, baraj dolayısı ile bölgede nüfus yapısının artması, bazı alanların sular altında kalması olumsuz yönleridir.
5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı Cevapları Sayfa 69 (1. Kitap) MEB Yayınları
Yaşadığınız ile ait eski ve yeni resim, gazete, hava fotoğraflarını inceleyiniz veya aile büyüklerinizden ilinizin geçmişi hakkında edindiğiniz bilgileri düşününüz. Buna göre geçmişten günümüze ilinizin doğal ve beşerî çevresinde yaşanan değişimin sebeplerini ve sonuçlarını tartışınız. Aşağıdaki balık kılçığını tamamlayınız. Hazırladığınız balık kılçığı diyagramları dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilecektir.
