4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 49-50-51-52-53-54. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 49-50-51-52-53-54 Cevapları Tuna Yayınları

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 1. Tema Değerlendirme Soruları Cevapları Tuna Yayınları

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 49. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

ÇİNİ SANATI

MÖ 3000 yılının ilk yarısında mimari ile tanışan çiniler, İslam mimarisinde MS IX. yüzyılda kullanılmaya başlanmıştır.

Bu topraklardaki çini sanatı, XIII. yüzyılda Selçuklu mimarisinin doruğa ulaştığı dönemde gelişmiş ve buna bağlı olarak da pek çok camı’ medrese, türbe ve saray duvarları çinilerle

bezenmiştir. 7378-7397 yılları arasında yapılan İznik Yeşil Cami’nin minaresini süsleyen en eski Osmanlı çinileri, teknik ve dekor bakımından Selçuklu geleneğini devam ettirir ancak bu

çinilerin renk ve tonları onlardan daha zengindir. Camiye ismini veren bu çiniler firuze ve yeşilin çeşitliliği, zenginliğiyle dikkat çeker.

XIV. yüzyılda Anadolu çini sanatı Osmanlılar ile birlikte yeni bir boyut kazanmıştır. Özellikle XV ve XVII. yüzyıllar arasında İznik, önemli bir çini ve seramik üretim merkezi haline gelmiştir.

Burada üretilen çiniler de başkent İstanbul’daki saray duvarlarını süslemiştir.

İstanbul’daki yapılarda kullanılan çinilerin İznik’te yapıldığını tarihsel belgelerden öğreniyoruz. (…) İznik çinilerinde lale, sümbül, nar, karanfil gibi çiçek motifleri kullanılmıştır. Ayrıca kuş,

balık, tavşan, köpek gibi hayvan ve insan motiflerine de rastlanır.

A. 1-4. soruları yukarıdaki metne göre cevaplayınız.

Metnin konusunu aşağıya yazınız.

Cevap: Çini sanatının Anadolu’ya gelişi ve gelişimi.

Çiniler daha çok hangi mimari yapılarda kullanılmıştır?

Cevap: Cami, medrese, türbe ve saray duvarlarında kullanılmıştır.

Osmanlı çinileri, teknik ve dekor bakımından Selçuklu geleneğini devam ettirir ancak bu çinilerin renk ve tonları onlardan daha zengindir.” Bu cümleyle ilgili doğru olan ifadenin başındaki kutucuğu işaretleyiniz.

Cevap:

Benzetmeye başvurulmuştur. ()
Öneride bulunulmuştur. ()
Hayalî öğelere yer verilmiştir. ()
Karşılaştırma yapılmıştır. (✓)

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 50. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

Aşağıdaki görsellerin hangisinde metinde sözü edilen çini figürlerinden biri kullanılmamıştır? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.

Cevap:

Aşağıdaki dizelerle ilgili verilen ifadeler doğru ise ifadelerin başındaki kutucuğa “D”, yanlış ise “Y” yazınız.

Bir çift turna gördüm durur dallarda
Seversen Mevla’yı kalma yollarda
Sizi bekleyen var bizim ellerde
Bizim ele doğru gidin turnalar

Cevap:

1. (D) Birinci dizedeki “durmak” kelimesi “hareketsiz durumda olmak” anlamında kullanılmıştır.

2. (Y) İkinci dizedeki “sevmek” kelimesi “yerini, şartlarını uygun bulmak” anlamında kullanılmıştır.

3. (D) Üçüncü dizedeki “beklemek” kelimesi “bir iş oluncaya, biri gelinceye değin bir yerde kalmak, durmak” anlamında kullanılmıştır.

4. (Y) Dördüncü dizedeki “doğru” kelimesi “yanlışsız, eksiksiz biçimde” anlamında kullanılmıştır.

Aşağıdaki cümlelerde “geçmek” kelimesinin kullanıldığı anlamları boş bırakılan yerlere yazınız.

Cevap:

Öğrenci bir üst sınıfa geçti. (Derece atlamak)

Hastalık kardeşimden bana geçti. ( Bulaşmak.)

Fazla dolaştığından başına güneş geçti. (Etki etmek)

Karabaş, yarışta diğer köpekleri geçti. (Geride bırakmak)

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 51. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

2 ve 3. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

Süzüldüm rüzgâr gibi

Bir kapı aralığından

Suları uyur gördüm

Dağları büyür gördüm

Bayram Bilge Tokel

Bu metinde benzetme yapılan dizeyi boş bırakılan yere yazınız.

Cevap: Süzüldüm rüzgar gibi.

Aşağıdaki ifadeyi tamamlayınız.

Cevap: Bu metnin türü şiirdir çünkü, mısra sonları ahenkli, dörtlük olarak yazılmış.

Prof. Dr. Mustafa Kaçalin, dil bilinci açısından üç hususa dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizdi. Buna göre dilde bozulmalar görüldüğünde ilk iş olarak ataların diline müracaat edilmelidir.

Yabancı kelimeler kullanılmaya ilk başlandığında Türkçeleştirilmeli ve meseleye yalnızca kelime olarak değil, kültür bütünlüğü içinde bakılmalıdır. Günümüzde “Allah’a ısmarladık”! duymaz

olduğumuzu söyleyen Prof. Dr. Kaçalin, “kendine iyi bak”ın tercüme dili olduğunu belirtti. Meselenin kültür yönünün gözden kaçırılmaması gerektiğini vurguladı.

Bu parçanın konusunu boş bırakılan yere yazınız.

Cevap: Türkçemize sadece bir dil olarak değil aynı zamanda kültür bütünlüğü olarak bakmak gerekir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde virgülün kullanımı yanlıştır? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.

Cevap:

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 52. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

I. Horozun biri bir gün inci bulur;

Alıp onu kuyumcuya doğru yol alır.

Kuyumcu ne istediğini sorar.

O da der ki:

“Bu galiba, mücevher;

Al da bunu, bana biraz darı ver;

O benim işime daha çok yarar.”

II. Küçük Balık bir sabah erkenden, daha güneş doğmadan annesini uyandırdı:
— Anneciğim, seninle biraz konuşmak istiyorum.

Annesi uykulu uykulu:

— Yavrucuğum, bula bula bu vakti mi buldun? Daha sonra konuşsak olmaz mı? İstersen gezintiye çıkalım ha, ne dersin?

III. İkinci sabah Gülsüm Sultan uyanınca yine pencereden baktı. Bugün de bahçe baştan başa beyaz

güllerle donatılmıştı. Hemen şalını, omzuna atarak bahçeye indi. Yine şarkı sesleri geliyordu.

IV. İşte o sırada bir tilki çıkıverdi ortaya.

“Günaydın.” dedi tilki.

“Günaydın.” dedi Küçük Prens kibarca. Ama etrafına baktığında kimseyi göremedi.

“Buradayım! Elma ağacının altında.”

“Sen kimsin? Çok güzel görünüyorsun.”

“Ben bir tilkiyim.”

“Gel, birlikte oynayalım. Öyle mutsuzum ki…” dedi Küçük Prens.

Numaralanmış metinlerin hangisinde hayalî öğeler söz konusu değildir? İlgili kutucuğu işaretleyiniz.

Cevap:

I. ()
II. ()
III. (✓)
IV. ()

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 53. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

7. Arif Nihat Asya, Sarıkamış’ta Ruslara karşı yapılan savaşta şehit düşen yetmiş bin askerimize ve Kurtuluş Savaşı’nda kış mevsimi karlı dağlarda savaşan askerlerimize dikkat çeker. Zorlu hava koşulları bile olsa bayrak sevgisi, askerimize savaşma azmi ve gücü vermiştir.

Veysel Öğretmen, bu bilgileri verdikten sonra akıllı tahtaya Arif Nihat Asya’nın “Bayrak” şiirinin bazı bölümlerini yansıttı.

1. Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,

Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,

Işık ışık, dalga dalga bayrağım!

Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.

II. Dalgalandığın yerde ne korku ne keder…

Gölgende bana da bana da yer ver.

Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar:

Yurda ay yıldızının ışığı yeter.

III. Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün

Kızıllığında ısındık;

Dağlardan çöllere düştüğümüz gün

Gölgene sığındık.

Veysel Öğretmen’in tahtaya yansıttığı bölümlerden hangisi verilen bilgiyle örtüşmektedir? Boş bırakılan yere yazınız.

Cevap: 3. bölüm

Siz de aşağıda boş bırakılan yere Veysel Öğretmen’in verdiği bilgiye uygun bir bölüm yazınız.

Cevap:

Karlı dağlarda gezen askerler

Vatan size her zaman minnettar

Bayrak uğruna verilen tüm canlar

Bugün minnetler sizi anarlar.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 54. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

Aşağıda geleneksel Türk sporlarından bazıları hakkında bilgi verilmiştir.

a. Atlı Okçuluk: Okçunun, hedefe doğru dörtnala giderken atının boynuna yattıktan sonra yukarıya dönerek yaptığı atışın ismidir. Günümüzde atlı okçuluk müsabakaları “tabla bendi” (Türk Parkuru) ve “kabak bendi” olmak üzere iki çeşittir.

b. Şalvar Güreşi: Güreşçiler, şalvar giyer ve ayakları çıplaktır. Kısa şalvar güreşinde tüm teknikler ayakta yapılır. Rakip alta düştüğü anda bir tek hamle şansı verilir. Bu hamlede sonuç olmaz ise genelde ayağa kaldırılır. Dengenin son derece önemli olduğu güreş sporunda ayakta muazzam bir denge unsuru oluşturan kısa şalvar güreşleri ata sporumuza birçok şampiyonun kazandırılmasında etkili olmuştur.

c. Geleneksel Kızak: Sporcular pist başında iki tarafa çakılı kazıklardan elleriyle hız alıp hareket eder. Sonra iniş başlamadan iki tarafta hazırlanan kar topaklarına ellerini vurarak hız alabilir ya da vurmadan yarışa devam edebilir. Hızlandıktan sonra sporcu, kızağa sırt üstü yatarak rüzgârdan en az etkilenecek şekilde bacaklarını uzatır, elleri ile pantolonunu tutarak yarışa devam eder.

ç. Kökbörü: Kökbörü oyunu, cirit gibi atlı bir spordur ve esası, at salıp koşarak oğlağı kapmak ve rakibin kalesinden geçirerek sayı kazanmak üzerinedir. Günümüzde Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Moğolistan, Tacikistan ve Afganistan’da oynanıyor.

Yukarıda verilen geleneksel sporlardan herhangi biriyle ilgili olmayan görselin başındaki kutucuğu işaretleyiniz.

Cevap:

Bir önceki yazımız olan 4. Sınıf Türkçe Mikrobu İlk Keşfeden Âlim Akşemsettin Dinleme Metni Cevapları Tuna Yayıncılık başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.