4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 116-117-118-119-120-121-122. Sayfa Cevapları Tuna Yayıncılık

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 116-117-118-119-120-121-122 Tuna Yayınları etkinlik cevaplarını sizler için hazırladık. İnceleyin!

“Soyadı Kanunu’nun Kabulü” Metni Etkinlik Cevapları 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Tuna Yayınları

4. Sınıf Tuna Yayınları Türkçe Ders Kitabı 116-117-118-119-120-121-122. Sayfa Cevapları

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 116. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

Hazırlanalım

İnsanlar niçin soyadına gereksinim duymuştur? Bu konudaki düşüncelerinizi söyleyiniz.

Cevap: İnsanların isimleri birbirlerinin aynısı olabilir. Bu da bir çok karışıklığa neden olur. Bundan dolayı soyadına gereksinim duyulmuştur.

Araştırmanızdan hareketle soyadınızın anlamını arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Benim soyadım “Çalışkan”. Aile büyüklerime sorduğum zaman büyük dedemin çok çalışkan olmasından dolayı bu soyadını aldığını söylediler.

“Soyadı Kanunu’nun Kabulü” metnini noktalama işaretlerine dikkat ederek önce sessiz sonra sesli okuyunuz.

SOYADI KANUNU’NUN KABULÜ

21 Haziran 1934

Eskiden her Türk ailesinin soyunu belirtmeye yarayan özel bir adı vardı. Bu aile adı nesilden nesile sürer giderdi. Böylece herkes, kolaylıkla soyunu sopunu bilirdi. (…) Bir süre sonra bu güzel gelenek unutuldu. Sadece ünlü kimseler soyadı yerine bazı ünvanlar kullanmaya başladılar.

Devamlı bir soyadının olmayışı çeşitli sıkıntılara yol açıyordu. Mesela, resmî kayıtlarda bir kimsenin sadece adı yazılırdı. Bir nüfus kütüğünde yüzlerce Mehmet, yüzlerce Ahmet, Haşan adı vardı. Bu yüzden birçok yanlışlık, karışıklık olurdu. Devlet dairelerinde memurlar, zamanlarının çoğunu bu pürüzleri gidermek için harcarlardı. Çok kez aynı soydan gelenler birbirlerinden habersizdiler.

Bu durumun önüne geçmek için 21 Haziran 1934’te Soyadı Kanunu çıkarıldı. Bu kanun gereğince her aile Türkçe bir soyadı seçti ve bu ad, o ailenin nüfustaki kütüğüne geçirildi. Böylece eski geleneklerimizden biri olan soyadı kullanma âdeti yeniden canlandırılmış oldu.

27 Kasım 1934’te TBMM tarafından kabul edilen özel bir kanunla da Gazi Mustafa Kemal, “Atatürk” soyadını aldı. Bu soyadının başka bir kimse veya aileye verilemeyeceği de hükme bağlandı. O zamana kadar halk, Mustafa Kemal’e “Gazi” veya “Gazi Mustafa Kemal” derdi. Bu özel kanun çıktıktan sonra ona herkes “Atatürk” demeye başladı. Çünkü bu soyadı çok anlamlı ve çok güzeldi. Hayatını yurduna ve ulusuna adamış Mustafa Kemal, gerçekten Türklerin atası idi.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 117. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

1. Etkinlik

Okuduğunuz metinde geçen bazı kelime ve kelime gruplarının anlamları aşağıda verilmiştir. Bu kelime ve kelime gruplarını anlamlarına uygun olarak birer cümlede kullanınız.

soy sop: Bütün soy ve hısımlar.

Cevap: Soyadı olmadan önce insanlar soylarını lakaplar ile belirlemişler.

nüfus kütüğü: Nüfusa kayıtlı olunan defter, kütük.

Cevap: Her vatandaşın nüfus kağıdı vardır.

pürüz: Engel, güçlük.

Cevap: Önümüze çıkan pürüzleri gidermemiz gerekir.

2. Etkinlik

• Önce annesini sonra babasını aradı.
• Fasulye fazla sulu, çorba ise fazla koyu olmuş.

Birinci cümledeki “önce” ve “sonra” kelimeleri, ikinci cümledeki “sulu” ve “koyu” kelimeleri anlam bakımından birbirinin tersidir. Anlamca birbirinin karşıtı olan, birbiriyle çelişen kelimelere zıt anlamlı kelimeler denir.

Aşağıdaki cümlelerde zıt anlamlısı olan kelimeleri bulunuz. Bu kelimelerin altını çiziniz.

Cevap:

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 118. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

3. Etkinlik

“Onunla gittin mi, gitmedin mi?
Bu cümledeki “gitmemek” kelimesi “gitmek” kelimesinin zıt anlamlısı değil, olumsuz şeklidir. Fiiller “-ma/-me” eki alarak olumsuz anlam kazanır. Bir kelimenin olumsuzu, o kelimenin zıt anlamlısı değildir.

Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili fiilleri ilgili kutucuklara yazınız. Daha sonra bu fiillerin olumlu ise olumsuz, olumsuz ise olumlu hâlini karşısına örnekteki gibi yazınız.

• 1 Haziran 1934’te Soyadı Kanunu çıkarıldı.
• Kalabalığı bir türlü dağlamamışlar.
• Bir süre sonra bu güzel gelenek unutuldu.
• Ünlü kimseler soyadı yerine bazı ünvanlar kullanmaya başladı.
• Ortaklık teklifini kabul etmedi.

Cevap:

4. Etkinlik

Aşağıdaki soruları okuduğunuz metne göre defterinize cevaplayınız.

Eskiden Türk aileleri soylarını nasıl takip edermiş?

Cevap: Eskiden her Türk ailesinin soyunu belirtmeye yarayan özel bir adı varmış. Bu aile adı nesilden nesile sürer gidermiş. Böylece herkes, kolaylıkla soyunu sopunu bilirmiş.

Devamlı bir soyadının olmayışı hangi sıkıntılara yol açıyormuş?

Cevap: Resmî kayıtlarda bir kimsenin sadece adı yazılırmış. Bir nüfus kütüğünde yüzlerce Mehmet, Ahmet, Hasan adı olurmuş. Bu yüzden birçok yanlışlık, karışıklık olurmuş. Devlet dairelerinde memurlar, zamanlarının çoğunu bu pürüzleri gidermek için harcarlarmış. Çok kez aynı soydan gelenler birbirlerinden habersizmişler.

Aynı soydan gelen kişilerin birbirlerinden haberleri neden olmuyormuş?

Cevap: Nüfus kütüklerine sadece adları yazdığı için kimin hangi soydan geldiği bilgisine ulaşılamazmış. Bu nedenle aynı soydan gelen kişiler birbirlerinden habersiz olurlardı.

Soyadı Kanunu çıkıncaya kadar halk, Mustafa Kemal’e nasıl hitap ediyormuş?

Cevap: Mustafa Kemal’e “Gazi” veya “Gazi Mustafa Kemal” şeklinde hitap ediyormuş.

Yazar, Atatürk soyadını neden çok anlamlı buluyor?

Cevap: Çünkü, hayatını yurduna ve ulusuna adadığı için Mustafa Kemal Türklerin atası idi.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 119. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

5. Etkinlik

“Soyadı Kanunu’nun Kabulü” adlı bilgilendirici bir metin okudunuz. Bilgi veren bu metinler “giriş, gelişme ve sonuç” bölümlerinden oluşur. Giriş bölümünde konuya giriş yapılır. Gelişme bölümünde konu örneklerle anlatılır. Sonuç bölümünde ise konu sonuca bağlanır.

Buna göre okuduğunuz metnin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini belirlemek için aşağıdaki parçada boş bırakılan yerleri doldurunuz.

Cevap: Metnin giriş bölümünde soyadının sağladığı kolaylıklar üzerinde durulmuştur. Gelişme bölümünde kişilerin soyadı olmayınca karşılaşılan zorluklara değinilmiştir. Kargaşayı önlemek için Soyadı Kanunu’nun çıkarılmasından söz edilmiştir. Sonuç bölümünde ise Mustafa Kemal’e Atatürk soyadının verilmesinden bahsedilmiştir.

6. Etkinlik

Hamit Bey ile torunu Hüseyin arasında geçen aşağıdaki konuşmayı okuyunuz. Konuşmanın konusunu belirleyerek bu konudaki duygu ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

Cevap: Konuşmanın konusu Türkçe diline sahip çıkmak ve Türkçe kelimeleri kullanmaktır. Günlük yaşantımızda Türkçe karşılığı olan sözcükleri kullanmak Türkçemizi korumak ve geliştirmek açısından önemlidir.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 120. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

7. Etkinlik

Aşağıda kesme işaretinin O kullanıldığı yerler ve bunları örnekleyen cümleler verilmiştir. Kurallar ile ilgili örnekleri eşleştiriniz.

Cevap:

8. Etkinlik

Karagöz ile Hacivat arasında geçen aşağıdaki konuşmayı okuyunuz.

Bu konuşmaya göre Karagöz’ün mü yoksa Hacivat’ın mı haklı olduğunu söyleyiniz.

Cevap: Hacivat haklıdır. Çünkü büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen ekler harfin okunuşuna göre yapılır.

4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 121. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

9. Etkinlik

Bir kelimenin, terimin veya özel adın içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesine kısaltma denir. Örneğin Türkiye Büyük Millet Meclisi “TBMM” şeklinde kısaltılır.

Aşağıdaki kurallara göre verilen kelime ve kelime gruplarının kısaltmasını yapınız.

Cevap:

Aşağıya içinde kısaltmaların geçtiği iki cümle yazınız.

Cevap:

Bugün TBMM’yi ziyaret ettim.

Prof. Dr. Hasan ALA annemi tedavi etti.

 4. Sınıf Türkçe Ders Kitabı 122. Sayfa Cevapları Tuna Yayınları

10. Etkinlik

Aşağıdaki hususları dikkate alarak “Atatürk’ün Türk milleti için yaptıkları” konulu bilgilendirici bir metin yazınız.

• Verilen kısaltmalardan ikisini seçerek yazınızda bunlara yer veriniz.
• Seçtiğiniz kısaltmaların içinde geçtiği bir metin yazınız.
• Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerini uygun şekilde oluşturmaya dikkat ediniz.
• Yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanınız.
• Yazınızı tamamladıktan sonra sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.

Cevap:

Atatürk ve Yenilikler

Mustafa Kemal Atatürk, Türk milleti için birçok önemli şey yapmış bir liderdir. Atatürk, T.C’yi kurarak, bağımsız bir ülke olmamızı sağlamıştır. Bu, Türk milletinin özgür yaşamasını ve kendi geleceğini tayin etmesini sağladı.

Atatürk, eğitim alanında da büyük yenilikler yaptı. Okullar açtı, kadınların eğitim almasını teşvik etti ve herkesin iyi bir eğitim alması için çalıştı. Böylece, Türk gençliği daha bilgili ve güçlü bir gelecek için hazırlandı.

Ayrıca, Atatürk, modern bir yaşam için çeşitli yenilikler gerçekleştirdi. Kılık kıyafet değişiklikleri, hukuk sisteminin yenilenmesi ve dildeki sadeleşme gibi birçok alanda yenilikler yaptı. Bu değişiklikler, Türk toplumunu daha çağdaş ve uygar bir hale getirdi.

Atatürk, Türk milletinin bağımsızlığını ve egemenliğini her şeyin üstünde tutarak, milletimize güçlü bir kimlik kazandırdı. Bugün, Atatürk’ün bize bıraktığı mirası ve değerleri yaşatmak için çabalıyoruz. O, Türk milletinin lideri ve en büyük öğretmenidir!

Soy adı kanunun iyi var. Soy adı kanunu sayesinde bezer isimler soy adı sayesinde isim karışıklığının önüne geçilmiştir.

Soyadı kanunu iyiki var